4 stycznia 1938 r. zmarł w Wadowicach Ignacy Rychlik, historyk, profesor gimnazjalny w Rzeszowie, Tarnowie i dyrektor Państwowego Gimnazjum w Jarosławiu, poseł do austriackiej Rady Państwa. W 84. rocznicę jego śmierci chcemy przypomnieć tą ciekawą i nieco zapomnianą postać.
Ignacy Rychlik urodził się 11 kwietnia 1856 r. w Wadowicach. Jego ojciec, Jan był obywatelem miasta, dziad, również Jan (zm. 1878 r.), majstrem siodlarskim, obywatelem Wadowic i członkiem Rady Miejskiej. W latach 1862 – 1866 uczył się w szkole męskiej a następnie uczęszczał do gimnazjum (wówczas c.k. Realnego i Wyższego Gimnazjum) gdzie w 1874 r. zdał egzamin dojrzałości. Był jednym z dwudziestu trzech pierwszych absolwentów szkoły. Gimnazjaliści uczyli się wówczas jeszcze w budynku magistratu. Obecna siedziba szkoły została bowiem oddana do użytku w roku 1875.
Po ukończeniu gimnazjum Ignacy studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (1874 – 1877) a następnie na Uniwersytecie w Wiedniu (1877 – 1878). Pracował jako profesor gimnazjalny w Rzeszowie, Tarnowie a następnie w Jarosławiu. W 1882 r. złożył w Krakowie egzamin nauczycielski uzyskując uprawnienia do nauczania historii i geografii w języku polskim i niemieckim. W lipcu 1905 r. objął stanowisko dyrektora gimnazjum jarosławskiego, sprawując je do 1927 r. Podczas swej pracy zawodowej zajmował się również badaniami naukowymi, przygotował m.in. pracę pt. „Księstwo Oświęcimskie i Zatorskie”, opublikowaną w Sprawozdaniu Dyrekcji c.k. Gimnazjum w Tarnowie w 1899 r. Angażował się w życie społeczne i polityczne miasta i regionu. W 1890 r. został członkiem Rady Miasta, którą to funkcję sprawował do 1928 r. W tym samym roku wszedł w skład rady powiatu, której był m.in. wicemarszałkiem. Równoległe do działalności politycznej i społecznej na niwie lokalnej sprawował kilkakrotnie mandat poselski do wiedeńskiej Rady Państwa, w latach 1897 – 1900 z Okręgu Rzeszów – Jarosław oraz 1911 – 1918, Okręg Jarosław – Łańcut – Przeworsk. Członek Klubu Polskiego. W okresie odbudowy polskiej państwowości Ignacy Rychlik był naczelnikiem Wydziału Oświatowego w Polskiej Komisji Likwidacyjnej (1918 r.) i krótko burmistrzem elektem Jarosławia (1919 – 1920).
W źródłach jako data jego śmierci podawany jest często 4 lutego 1928 r. co nie jest prawdą. Ostatnie lata życia spędził bowiem w Wadowicach i zmarł dopiero dziesięć lat później – 4 stycznia 1938 r. i został pochowany na wadowickiej nekropoli w grobowcu rodzinnym żony, Julianny z Dworaków (1855 – 1919). Ignacy miał dwóch młodszych braci, którzy również zostali pochowani na cmentarzu w Wadowicach. Karol (1857 – 1924), absolwent gimnazjum z 1878 r., ksiądz kanonik, proboszcz w Białej oraz Władysław (1869 – 1938), ksiądz kanonik, wikariusz i katecheta w Czernichowie a od 1903 r. długoletni proboszcz w Radoczy, fundator (wraz z ojcem) dzwonu do tamtejszego kościoła. Władysław, który zmarł cztery miesiące po Ignacym (3 kwietnia) również został pochowany w grobowcu Dworaków.
Na koniec oddajmy jeszcze głos kronikarzowi klasztoru karmelitów bosych, który pod datą 14 stycznia 1938 r. zanotował:
Dzisiaj rano odprawiła się w naszym kościele msza św. żałobna za śp. Ignacego Rychlika, brata ks. proboszcza z Radoczy. Śp. Ignacy Rychlik, radca ministerialny, długoletni dyrektor Gimnazjum w Jarosławiu, brał żywy udział w życiu politycznym przed wojną w Austrii jako członek Koła Polskiego w parlamencie wiedeńskim. Długi czas piastował godność wicemarszałka Rady Powiatowej w Jarosławiu. Wielką rolę odegrał zwłaszcza w 1918 roku jako naczelnik Ministerstwa Wyznań i Oświaty w Komisji Likwidacyjnej. Ostatnio od dłuższego czasu mieszkał w Wadowicach, lubiany i szanowany przez wszystkich. Wiele zakładów katolickich miało w nim swego dobrodzieja. Zmarł w Wadowicach 4 stycznia b.r. przeżywszy lat 82.
(Wadowice w zapiskach klasztornych kronikarzy 1892 – 1945, s. 64)
(MW)
Bibliografia:
650 lat parafii i wsi Radocza. Zarys dziejów ze szczególnym uwzględnieniem XX wieku, oprac. J. Łasak, H. Młynarczyk, Radocza 2000.
G. Studnicki, Cmentarz parafialny w Wadowicach, Wadowice 1997.
G. Studnicki, Kto był kim w Wadowicach?, Wadowice 2004.
G. Studnicki, Pierwsza wśród równych. Dzieje Gimnazjum i Liceum w Wadowicach, Wadowice 1991.
Wadowice w zapiskach klasztornych kronikarzy 1892 – 1945, wybór i oprac. H.Cz. Gil OCD, Wadowice 2002.
Netografia:
https://www.parlament.gv.at/WWER/PARL/J1848/Rychlik.shtml
