Zaćma, zwana również kataraktą, jest jednym z najczęściej występujących schorzeń oczu na świecie. Choroba dotyka głównie osoby powyżej 50-60 roku życia. Nieleczona w krytycznym stadium zaawansowania może doprowadzić nawet do ślepoty. Zaćma to poważne i podstępne schorzenie, którego objawy mogą bardzo długo nie dawać o sobie znać. Z tego powodu dużą rolę odgrywa poprawna diagnostyka, która umożliwia zastosowanie skutecznego leczenia.
Zaćma u seniora – skąd się bierze?
Zaćma starcza stanowi najbardziej powszechną postać katarakty. Jest to stan chorobowy związany z procesem starzenia się organizmu oraz towarzyszącymi temu stanowi zaburzeniami metabolicznymi. Katarakta polega na postępującym zmętnieniu soczewki w oku. Wraz z upływem lat soczewka traci swą naturalną przejrzystość i staje się mętna, przez co przepuszcza mniej światła do wnętrza oka. Nieleczona katarakta może prowadzić do utrudniających funkcjonowanie zaburzeń widzenia. Ostatecznie może stać się przyczyną ślepoty. Rozwój zaćmy mogą przyspieszyć niektóre przyjmowane leki (zarówno ogólnie, jak i miejscowo) oraz choroby ogólnoustrojowe, w tym zwłaszcza cukrzyca.
Rodzaje zaćmy starczej
Zaćma starcza dzielona jest na trzy główne typu uwarunkowane lokalizacją zmętnienia w soczewce. Są to:
-
zaćma jądrowa – mętnienie zaczyna się od środkowej części soczewki; ta postać katarakty zwykle postępuje powoli, a początkowe objawy mogą być mylnie interpretowane jako szybko narastająca krótkowzroczność,
-
zaćma korowa – początkowo zmiany zlokalizowane są w powierzchniowych warstwach soczewki i stopniowo postępują ku jej środkowi; w tym przypadku pacjenci najczęściej skarżą się na dyskomfort związany z patrzeniem na źródła światła podwójne widzenie,
-
zaćma podtorebkowa tylna – zmętnienie dotyczy tylnej torebki soczewki; ten rodzaj zaćmy starczej rozwija się najszybciej i jest najłatwiejszy do zdiagnozowania, ponieważ objawy są dosyć nasilone i może pojawiać się przy jasnym świetle efekt „halo”.
Jakie są najczęstsze objawy zaćmy starczej?
Podstawowym symptomem zaćmy starczej jest oczywiście stopniowe pogarszanie się ostrości widzenia – zarówno z bliska, jak i z daleka. Pacjenci cierpiący na kataraktę w miarę postępu choroby widzą coraz gorzej. Wielu z nich ma problemy z czytaniem czy wykonywaniem najprostszych codziennych czynności. W przebiegu choroby mogą wystąpić również inne objawy, m.in. zamglenie i rozmazanie obrazu, utrata ostrości i kontrastu czy też blaknięcie kolorów.
Zaćma starcza – jak ją leczyć?
Dobra wiadomość jest taka, że zaćma jest uleczalna. Leczenie katarakty jest obecnie bardzo skuteczne niezależnie od jej rodzaju, umiejscowienia i stopnia zaawansowania. Wcześnie zdiagnozowaną zaćmę leczy się środkami przeciwkataraktowymi w postaci kropli aplikowanych bezpośrednio na gałki oczne. Jednak jeżeli zmętnienie objęło już całą soczewkę, niezbędne jest leczenie operacyjne. Katarakta jest chorobą, której można skutecznie się pozbyć wykonując krótki i całkowicie bezpieczny dla pacjenta zabieg chirurgiczny. Polega on na wycięciu niesprawnej soczewki i zastąpieniu jej sztuczną soczewką wewnątrzgałkową. Operacja zaćmy nie wymaga hospitalizowania. Oznacza to, że pacjent może tego samego dnia wrócić do domu. Należy to jasno i wyraźnie powiedzieć: zlekceważenie katarakty może skończyć się nawet całkowitą utratą wzroku! Dlatego gdy tylko zauważysz u siebie pogorszenie widzenia lub inne niepokojące symptomy mogące wskazywać na zaćmę, nie odkładaj wizyty u lekarza. Regularne badania wzroku są szczególnie ważne u osób starszych. Ryzyko zachorowania na niebezpieczne schorzenia oczu rośnie wraz z wiekiem. Zaćma starcza to nie przelewki. Z tego powodu seniorzy powinni znajdować się pod stałą opieką okulistyczną i systematycznie badać swój wzrok.
