Dyrektor Oddziału IPN w Krakowie dr hab. Filip Musiał i burmistrz Wadowic Bartosz Kaliński zapraszają na otwarcie plenerowej wystawy „Wstańcie, chodźmy... Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski” – 31 sierpnia 2019 r., godz. 10, pl. Jana Pawła II (Rynek) w Wadowicach.
Na wystawie, przygotowanej przez Oddział IPN w Katowicach, zaprezentowano prawie 40 fotografii ze zbiorów Instytutu Prymasowskiego Stefana Kardynała Wyszyńskiego oraz z archiwum IPN, w większości niepublikowanych. Wynikiem międzynarodowej kwerendy prasowej jest zbiór przywołanych na wystawie tytułów artykułów z prasy niemieckiej, włoskiej, holenderskiej, francuskiej i amerykańskiej. Ważnym uzupełnieniem narracji są również fragmenty wypowiedzi przedstawicieli władz komunistycznych na temat pielgrzymki – w okresie przygotowań i po jej zakończeniu.
Zamiar odwiedzenia ojczyzny Jan Paweł II wyraził już kilka dni po wyborze na Stolicę Piotrową. Władze PRL usiłowały na różne sposoby odwlec przyjazd papieża. Ostatecznie oficjalne zaproszenia do złożenia wizyty Episkopat Polski wystosował 22 lutego, a władze państwowe 2 marca 1979 r. „Od sytuacji w takim kraju jak Polska w dużym stopniu zależy sytuacja w całej wspólnocie państw socjalistycznych” – stwierdził ówczesny przywódca Związku Sowieckiego Leonid Breżniew, wyrażając swoje niezadowolenie.
W trakcie pielgrzymki Jan Paweł II odwiedził Warszawę, Gniezno i Częstochowę, a od 6 czerwca do 10 czerwca przebywał w Krakowie. W tym czasie odwiedził także Kalwarię Zebrzydowską, Wadowice, Oświęcim i Nowy Targ. W samym Krakowie spotkał się z wiernymi na Skałce, w opactwie cystersów w Mogile oraz na Błoniach. Szacuje się, że w spotkaniach z Janem Pawłem II uczestniczyło w tych dniach 10 milionów Polaków.
Już w chwili zakończenia pielgrzymki nikt nie miał wątpliwości, że było to wydarzenie „którego skutki będą owocować w następnych dziesięcioleciach” – jak określił to w swojej analizie prof. Jan Szczepański, ówczesny członek Rady Państwa PRL. Przebieg pielgrzymki z wielką uwagą obserwowała prasa zachodnia. Spontaniczne manifestacje wiary i niezależności polskiego społeczeństwa oraz reakcje władz komunistycznych komentowane były jednoznacznie, jako „dziewięć triumfalnych dni w Polsce”. W komunikacie Konferencji Episkopatu Polski, podsumowującym pielgrzymkę napisano: „Tym wyjątkowym w dziejach Narodu wydarzeniem żyć będą całe pokolenia Polaków”.
Wystawa będzie prezentowana w Wadowicach do 15 października 2019 r. Jej autorami są dr Anna Badura, Ryszard Mozgol i dr Andrzej Sznajder.
